Het is nu vrijwel zeker. Het pensioen in eigen beheer wordt vanaf 2017 uitgefaseerd. Staatssecretaris Wiebes schrijft dat hij voldoende steun heeft verzameld in de Tweede Kamer. Op Prinsjesdag 2016 diende hij hiervoor een wetsvoorstel in. Hierin staat een driejarige ‘fiscaalvriendelijke’ afkoopvariant. In 2017, 2018 en 2019 geldt een korting voor de loonheffing. Hoe eerder een dga afkoopt, hoe meer korting hij krijgt. De dga kan ook kiezen voor een spaarvariant bij uitfasering.

Problemen met pensioen in eigen beheer

Het dga-pensioen op de balans van de BV kent veel ongemakken. Het grote verschil tussen de commerciële en de fiscale waarde van de pensioenrechten in eigen beheer speelt hierbij de hoofdrol. Hierdoor is pensioen in eigen beheer veel te ingewikkeld geworden en is het vaak onmogelijk dividenduitkeringen te doen. Een oplossing is het uitfaseren van pensioen in eigen beheer. In maart 2016 heeft Eric Wiebes de uitfaseringsmogelijkheid al uitgewerkt. In zijn brief voor het zomerreces aan de Tweede Kamer heeft hij zijn definitieve voorkeur uitgesproken voor het uitfaseren vanaf 1-1-2017. Om tijd te winnen slaat Wiebes een internetconsultatie over.

Uitfaseren met afkoop

Het is straks niet meer mogelijk om voor nieuwe jaren het pensioen in eigen beheer in de BV op te bouwen. De pensioenrechten die al zijn opgebouwd mogen zonder afrekenen worden afgestempeld naar de (vaak veel) lagere fiscale (balans)waarde. Daarna mag de pensioenverplichting in 2017, 2018 of 2019 (volledig) worden afgekocht tegen de fiscale waarde op 31 december 2015. Eric Wiebes kiest voor een driejarige afkoopmogelijkheid in plaats van één jaar. Om een snelle afkoop te stimuleren is de korting in 2017 het hoogste.

Beslissend bij de afkoopregeling is de fiscale verplichting eind 2015 (let dus extra goed op de waarde die u in de jaarrekening 2015 presenteert!). Wiebes wil anticipatie voorkomen. Hiermee is duidelijk dat het voor de afkoopregeling geen zin meer heeft om in 2016 alsnog pensioen toe te zeggen of maatregelen te nemen om de verplichting te verhogen. De beruchte fiscale straf bij afkoop, de revisierente van 20%, geldt niet bij de afkoopregeling. Duidelijk is dat BV’s die kunnen afkopen, dat het beste in 2017 kunnen doen.

Afkopen kost geld – alternatief

De afkoopregeling is niet voor iedere BV weggelegd. Ondanks de korting zal in situaties waarin vele jaren pensioen is opgebouwd nog steeds veel loonheffing worden geheven. Deze belasting moet de BV in een keer betalen. Voor de dga en de BV die niet wil of kan afkopen, komt er een alternatief: de spaarvariant bij uitfasering.

Spaarvariant bij uitfasering

Bij de spaarvariant mogen eerst de pensioenrechten worden afgestempeld naar de fiscale balanswaarde. Deze fiscale balanswaarde wordt zonder loonheffing en vennootschapsbelasting omgezet in een oudedagsspaarverplichting. Na de omzetting mag er geen opbouw meer plaatsvinden. Voordeel van de omzetting in de spaarvariant is dat het verschil tussen commerciële en fiscale waarde verdwijnt. Dat geeft meer ruimte voor dividenduitkeringen.

Belastingheffing bij spaarvariant

De oudedagsspaarverplichting wordt pas belast als er wordt uitgekeerd. Als u als dga de pensioenleeftijd bereikt krijgt u het gespaarde bedrag in 20 jaar in gelijkmatige bedragen uitbetaald. De uitkeringen worden bij u belast in box 1.

Waar moet u rekening mee houden?

Het is vrijwel zeker dat u als dga vanaf 2017 geen nieuw pensioen meer in de BV mag opbouwen. Wat u in de al hebt opgebouwd, mag u op drie manieren afwikkelen:

• Uw pensioenrechten in eigen beheer ongewijzigd laten staan, en afwikkelen zoals u met de BV hebt afgesproken.
• Afkoop voor de fiscale balanswaarde, in 2017, 2018 of 2019. Hierbij wordt in 2017 direct 65,5% van de waarde belast met loon- en inkomstenbelasting. In de jaren daarna is de heffing hoger.
• Omzetten van de fiscale balanswaarde in een oudedagsspaarverplichting, die u in de toekomst uitkeert.

Dit zijn voor u als dga belangrijke aandachtspunten:

• Bij afkoop en omzetting in de spaarvariant geldt dat ook uw partner hiermee moet instemmen. Mogelijk is hiervoor compensatie nodig. Afkoop of omzetting zijn hiermee in zekere zin geen vrije keuze.
• Voor een pensioenafkoop moet uw BV voldoende middelen hebben. U doet er verstandig aan een voornemen tot afkoop in 2017 mee te laten wegen bij uw investeringsbeslissingen in het vervolg van 2016. Bij afkoop in 2017 krijgt u immers de hoogste korting.
• Afkopen is lang niet altijd fiscaal voordeliger dan het in 20 termijnen afwikkelen van de oudedagsspaarverplichting. Een zorgvuldige fiscale keuze is dus geboden. Een financiële planning geeft inzicht voor een weloverwogen keuze.

Tenslotte

Het is nu vrijwel zeker dat er vanaf 2017 een einde komt aan het pensioen in eigen beheer. Iedere dga met pensioen in eigen beheer moet een weloverwogen keuze maken. Wordt het afkoop, omzetting in de spaarvariant of reguliere afwikkeling? Neem gerust contact met ons op indien u hierover vragen heeft.