Als ondernemer heb je de vrijheid om de beslissingen te nemen die jou het beste lijken. Die vrijheid is geweldig, maar het vraagt ook wat van je. Je moet zelf pensioen opbouwen. Maar veel zelfstandig ondernemers blijken onvoldoende pensioen op te bouwen. Niet alleen bij ZZP-ers, maar ook binnen het MKB blijken ondernemers zelf onvoldoende pensioen op te bouwen. Wat is een goed pensioen? Hoe bouw je pensioen op? Hoeveel geld heb je nodig voor een goed pensioen? En hoeveel per maand is genoeg om zelf een goed pensioen op te bouwen?

Pensioen opbouwen doe je samen met je partner.

Te weinig pensioen

Onderzoek van pensioenkennisnetwerk Netspar laat zien dat de “verwachtingen van ondernemers ten aanzien van hun oude dag te rooskleurig zijn”.  Ondernemers beseffen dat het belangrijk is voor hun pensioen te sparen, maar

ZZP-ers werken soms deels in loondienst, of hebben in het verleden vanuit loondienst pensioen opgebouwd, maar beseffen niet dat deze opbouw is gestopt toen ze als ZZP-er begonnen. Ook blijken veel ondernemers nog een forse hypotheekschuld op hun woning te hebben, of blijkt het eigen vermogen van de onderneming erg laag te zijn. Ook constateert Netspar dat veel ondernemers er niet in slagen zich aan hun spaarplannen te houden. Door uitstelgedrag, maar ook doordat het bedrijf liquiditeit nodig heeft, komt de inleg in het pensioenpotje even stil te liggen.

Wat is een goed pensioen

Wat een goed pensioen is, kan per persoon anders zijn. Een inkomen dat voor de een voldoende is, is in de ogen van de ander te weinig. Uiteindelijk draait het pensioen erom dat je er fijn van kunt leven.

Een goed pensioen stelt je minimaal in staat om in al je levensbehoeften te voldoen. Denk aan huisvesting, boodschappen, gezondheidszorg en af en toe een leuke activiteit. Traditioneel wordt minimaal 70% van het laatst verdiende inkomen gezien als een goed pensioen. Dat klinkt als een forse teruggang, maar sommige kosten nemen na je pensionering af. Denk aan woon-werkverkeer, representatieve uitgaven en dergelijke.

Ook betaal je na het bereiken van de AOW-leeftijd minder loonheffing. Het tarief Inkomstenbelasting bedraagt in 2023 36,93% (bij een inkomen tot € 73.032) voor niet-gepensioneerden, terwijl iemand die de AOW-leeftijd heeft bereikt over de eerste € 38.704 inkomen slechts 19,03% hoeft af te dragen. Dat scheelt netto al bijna € 7.000 per jaar!

Van een goed pensioen kun je ook af en toe leuke dingen doen.

Opbouw van een goed pensioen

Het Nederlands pensioenstelsel bestaat uit drie pijlers. Allereerst is er de AOW. Dit is een basispensioen dat wordt verstrekt door de overheid. In 2023 is de AOW voor alleenstaanden bruto € 1.458,15, terwijl samenwonenden bruto € 993,16 per persoon per maand ontvangen.

Voor veel mensen is de AOW minder dan 70% van het laatst verdiende inkomen. Daarom kun je via de tweede pijler en de derde pijler meer pensioensparen. De tweede pijler is het pensioen via de werkgever. Elke maand wordt een deel van het brutoloon ingehouden om aan het pensioenfonds afgedragen te worden.

In veel bedrijfstakken is deelname aan een bedrijfstakpensioenfonds verplicht. Indien deelname niet-verplicht is, kun je vrijwillig deelnemen aan een collectieve pensioenregeling. Dit pensioen wordt uitgevoerd door een pensioenfonds of verzekeraar. Ben je in loondienst bij je eigen BV? Dan kun je in principe ook deelnemen aan dit pensioenfonds.

De derde pijler bestaat uit individuele pensioenregelingen. Deze regel je helemaal zelf. Je kiest zelf hoe je gespaarde vermogen belegd wordt en spaart vanuit je netto-loon. Voor de meeste mensen die een te laag pensioen hebben opgebouwd, is dit de belangrijkste manier om alsnog zelf voldoende pensioen opbouwen mogelijk te maken.

Berekenen pensioen voor ZZP of andere ondernemers

Pensioen ZZP berekenen

Maak jij je zorgen of je wel voldoende pensioen zult hebben? Inventariseer eerst wat je al hebt. Log, met je DigID in op www.mijnpensioenoverzicht.nl voor een overzicht van wat je nu al hebt opgebouwd. Je ziet hier niet alleen de opgebouwde WW, maar ook alle pensioenen waaraan je in het verleden hebt deelgenomen én de hoogte van je zelf opgebouwde pensioen. Dit overzicht kun je heel eenvoudig downloaden als PDF.

De website telt alles voor je bij elkaar op en laat je weten hoeveel je maandelijkse netto pensioen zal zijn. Voor veel ondernemers blijkt het pensioen minder dan 70% van hun huidige netto-inkomen. Ze hebben een pensioengat.

Zelf pensioen opbouwen als ZZP-er

Wie als zelfstandige Inkomstenbelasting betaalt kon tot 2022 een Fiscale OudedagsReserve (FOR) opbouwen. Helaas is het niet meer toegestaan om geld te sparen via een FOR. Wel kun je deelnemen aan een pensioenfonds voor ZZP-ers. Dat lijkt erg veel op het werknemerspensioenfonds, want je hoeft alleen te zorgen dat je maandelijks je inleg betaalt. Het fonds zorgt voor de beleggingen en de afhandeling. Je kunt ook een lijfrenteverzekering afsluiten bij een bank of verzekeraar.

Zelf pensioen opbouwen als ondernemer

Ook niet ZZP-ers kunnen zelf pensioen opbouwen. We noemden al de (vrijwillige) deelname aan pensioenfondsen, maar de lijfrenteverzekering biedt jou ook veel mogelijkheden.

Hoeveel per maand inleggen?

Uiteraard mag je net zoveel geld sparen als je zelf wilt. Maar hoeveel geld is eigenlijk nodig voor een goed pensioen?

Reken eerst je jaarruimte uit. De jaarruimte is het maximale bedrag aan pensioenpremies die je van de inkomstenbelasting kunt aftrekken. Wie elk jaar netjes de jaarruimte heeft benut, heeft een goed pensioen opgebouwd.

De hoogte van de jaarruimte is afhankelijk van het totale inkomen én de pensioenaangroei in het voorgaande jaar. De Belastingdienst heeft een rekentool om de aftrekbare lijfrentepremie te berekenen.

Deel de jaarruimte door twaalf en je weet precies hoeveel je maandelijks nodig hebt voor het zelf opbouwen van een goed pensioen. Wil je meer voor je pensioen sparen dan de jaarruimte? Dat mag, maar je ontvangt hierover geen fiscaal voordeel.

Een goed pensioen geeft je de rust om te genieten van het leven.

Voor- en nadelen van een lijfrenteverzekering

Een lijfrenteverzekering helpt ondernemers én werknemers zelf pensioen op te bouwen. Deze vorm heeft verschillende voordelen, waaronder het feit dat je premies fiscaal mag aftrekken. Omdat je nu waarschijnlijk meer verdient dan na je pensioen, levert je dit nu méér belastingvoordeel op dan je later aan belasting zult betalen. Ook valt het opgebouwde pensioenvermogen niet onder de vermogensbelasting (Box 3).

Het geld dat je in een lijfrenteverzekering inlegt staat vast tot de einddatum van de lijfrente (uiterlijk 5 jaar ná het bereiken van de AOW-leeftijd). Dit is een voordeel, maar kan ook een nadeel zijn. Het voordeel is dat je niet in de verleiding komt dit geld aan andere zaken te besteden. Maar het betekent ook dat je onvoorziene tegenvallers niet met dit geld kunt opvangen.

Een ander nadeel is dat lijfrenteverzekeringen uitgaan van de fiscale regels. Deze kunnen elk jaar wijzigen, dus je moet jaarlijks controleren of de lijfrenteverzekering nog past bij jouw situatie.

Tips bij het zelf opbouwen van pensioen

Hieronder een paar snelle tips voor ondernemers die zelf een goed pensioen willen opbouwen.

• Wacht niet te lang
  Hoe eerder je begint, hoe langer je belegde vermogen kan renderen. Hoe eerder je begint, hoe minder het je kost een fatsoenlijke oudedagsvoorziening op te bouwen.
• Haal het meeste uit de fiscale voordelen
  Probeer elk jaar de jaarruimte maximaal te benutten
• Gebruik de jaarruimte van voorgaande jaren
  Begin je nu met het opbouwen van je pensioen? Dan is de kans groot dat je de afgelopen jaren de jaarruimte niet maximaal hebt benut. De niet-benutte jaarruimte wordt de reserveringsruimte genoemd. Je mag deze tot in het 7^e jaar erna benutten. Benut altijd éérst de reserveringsruimte, voordat je aan de vrije ruimte van het aangiftejaar begint.
• Zorg voor spreiding
  Om een goed pensioen op te bouwen moet je beleggen. Zorg altijd voor voldoende spreiding over beleggingscategorieën om risico’s te verminderen. Stop niet al je geld in Tesla of Bitcoin, maar zorg voor een uitgebalanceerde mix van aandelen, obligaties, onroerend goed en dergelijke.
• Houd bedrijf en pensioen gescheiden
  Door je pensioen te scheiden van de bedrijfsbalans voorkom je dat je pensioenopbouw teveel wordt beïnvloedt door de bedrijfsresultaten.
• Sluit een AOV af
  Wie arbeidsongeschikt raakt, om welke reden dan ook, verliest veel inkomen. Dit kan de pensioenopbouw negatief beïnvloeden. Een Arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) zorgt dat je inkomen voldoende blijft, zodat je gewoon verder kunt gaan met het zelf opbouwen van je pensioen.
• Stel een doel
  Weet wat je nodig hebt voor een goed pensioen en bepaal wat je daarvoor elke maand moet doen.
• 

  Ondernemers moeten zelf hun pensioen opbouwen. Stel dit niet onnodig uit. Via pensioensparen en lijfrentes kom je heel ver.

  Heb discipline
  Wees consistent en vasthoudend bij het zelf pensioen opbouwen. Zet ook in mindere maanden geld voor je pensioen opzij. Veel ondernemers komen in de verleiding om in mindere tijden geld uit hun pensioenpotje te halen om in hun bedrijf te stoppen. Maar een pensioenpotje is vaak een stuk veiliger, zelfs als je bedrijf failliet zou gaan.

• Automatiseer
  Als je het druk hebt, kun je vergeten je pensioeninleg over te maken. Automatiseer daarom zoveel mogelijk. Een automatische overboeking maakt het leven een stuk makkelijker.
• Hou een vinger aan de pols
  Controleer regelmatig of alles loopt zoals gepland. Pas je plan aan, indien dit nodig is om je doelen alsnog te halen.
• Vraag deskundig advies
  De meeste ondernemers hebben weinig verstand van pensioenen. Vraag een financieel expert om je te helpen een gepersonaliseerd pensioenplan op te stellen, waarbij de fiscale mogelijkheden maximaal worden benut.
• Hou rekening met het onplanbare
  Zorg dat je pensioenplan voldoende buffers heeft. Leg wat meer in dan minimaal noodzakelijk, zodat je ook bij tegenvallers aan het eind van de rit voldoende kapitaal hebt opgebouwd.
• Denk vooruit
  Bedenk alvast wat er met je pensioenkapitaal moet gebeuren bij het bereiken van de pensioenuitkering. Moet dit in één keer worden uitbetaald, of wil je een periodieke uitkering ontvangen vanuit dit kapitaal? Veel mensen kiezen een maandelijkse lijfrente, omdat ze gewend zijn maandelijks inkomen te ontvangen.

Meer weten over je pensioen, en wat je kunt doen om voldoende pensioen op te bouwen? Neem dan contact op met een van onze adviseurs.